Varis; bacakta bulunan toplar damarın genişlemesi, uzaması, büklümlü şekle girmesi gibi durumlara denilir. Vücudun yükünü taşıyan bacaklarda ve ayaklarda, çeşitli faktörlerden dolayı bazı rahatsızlıklar görülebilir. Genel olarak, 50 yaş üstü herkeste görülebilen bir hastalıktır. Kadınlarda daha sıklıkla görülse de erkeklerde de görülmektedir. Varisin nedenleri ve riski artıran etkenler; hamilelik, aşırı kilo, genetik faktörler, miskin bir yaşam, yaşlılık, menopoz, devamlı ayakta kalmak, ayakta kalınan iş hayatı vb. şeklindedir. Toplardamarın tıkanması, ayrıca bu damarlarda yer alan kapak yetersizliği gibi faktörler sonucu varis meydana gelir.

Varis Nedir?

Varis nedir: Varis; bacakta yer alan toplardamarın genişlemesi, uzaması vb. farklı şekillere girme durumudur. Çeşitli faktörlerden dolayı, toplardamarın formunda bozulmalar, hasar oluşur, akabinde damar genişler ve damarın içinde bulunan kapakçıklar bozulduğundan kanın geri gitme durumudur. Kan bu süreçte, kalbe giderken zorlanır, damarın için basınç oluşur, artar bunun sonucunda ise damar genişler. Bu süreç bu şekilde, bir döngü halinde ilerler.

Varisin Belirtileri Neler?

Toplardamarın yapısının bozulması sonucu oluşan varisin belirtileri şöyle:

• Bacak bölgesinde; akşamları oluşan ağrı, yorgunluk, halsizlik durumu. Gün içinde hareket halinde olunduğunda.
• Bacak bölümünde, kılcal damarların oluşması.
• Ayak bilek bölgesinden şişlikler oluşur. Ayrıca, mor renginde lekeler oluşmaktadır.
• Cilt üzerinde Staz egzama denilen cilt rahatsızlığı oluşur. Kızarıklık, kaşıntı, kuruluk gibi durumlar ortaya çıkar.
• Küçük çarpmalarda dahi, deri altında meydana gelen kanamalar görülür. Uzun süreli olabilir.
• Herkeste görülmese de; cildin alt yağ tabakasının sertleşmesi sonucunda, ayak bileğinin derisinde dökülmemeler gözlemlenebilir.
• Ayrıca, bacaklarda meydana gelen huzursuzluklar; ağrı, vb. sorunlar gelişebilir.

Varis Hastalığının Teşhisi

Varis hastalığı teşhisi, muayene ile yapılabilir. Ayrıca, kimi zaman Doppler test yöntemine de gidilebilir. Doppler; ultrasona benzeyen bir teşhis yöntemidir. Test sayesinde; damarların çapları, damar içinde bulunan kanın hareketleri, derin damar hakkında detaylı bilgiye ve damar içindeki kapakçıkların mevcut durumu incelenir. Varise yol açan durumlar, detaylı bir şekilde araştırıldıktan sonra gerekli tedavi süreci uygulanabilir.

Varisin Evreleri Neler?

Varis hastalığı ilerleme durumuna göre belirli evrelerden geçmektedir.

• C0 – Görünen, teşhis edilen bir hastalığın olmaması.
• C1 – Örümcek-retiküler kılcal damarların gözlemlenmesi.
• C2 – Büyük toplardamarın oluşturduğu varislerin tespiti.
• C3 – Ayaklarda, bileklerde gözlemlenen ödem durumu.
• C4a – Ayak bölgesinde, renk değişiklikleri ve egzama görülmesi.
• C4b -Ciltte meydana gelen değişmeler, cilt bölgesinde görülen çökmeler.
• C6 – Cilt değişiklikleri görülür, ayrıca aktif ülserlere de rastlanır.

Varis Hastalığının Türleri

Varis hastalığı, damarın kalınlık durumuna göre farklı türlere ayrılır.

Varisin türleri şöyle:

• Kılcal damar varisleri ( örümcek ağı); cildin yüzeyinde yerleşirler. Fakat el ile anlaşılmaz. Damarlar kırmızı renkte olur, yıldız şekli ile örümcek şeklini andırırlar. Geni alana yayılabilir ve bacağın tamamını kaplayabilirler.
• Retiküler varis; hafif kabarık olurlar, çapları 4 mm’den küçük olur. Mavi renkli damarları, el ile zor hissedebilirsiniz.
• Büyük toplar damarlar varisi; büyük varislerdir. El ve gözle ile fark edilebilirler. Cilt altında geliştiklerinden dolayı, cildin rengini değiştirmezler. Damarın, yeşilimsi rengi, deri üzerinde görülebilir.
• Derinde yer alan büyük damaların varis oluşumları; toplardamar deri üzerinde, tabaka olarak yer alır. Varisler, cildin üzerinde dışarıdan gözükmezler, fakat kanın dolaşım bozukluğuna yol açabilir, ödem görülebilir.

Varisin Tedavi Yöntemleri

Varis hastalığı tedavisi önemli bir süreçtir. Tedavinin kişinin içinde bulunduğu durum doğrultusunda yapılması gerekir. Aksi halde ciddi durumlara yol açtığı belirtilmektedir.

Varisin tedavi yöntemleri şöyle:

• Stripping tedavi yöntemi.
• Damar içi termal ablasyon, lazer veya radyofrekans tedavi yöntemlerinden herhangi biri uygulanabilir.
• Damar içi köpük skleroterapi yöntemi de tedavi sürecinde uygulanan işlemlerden biridir.

Varis tedavisinin yapılması için; uygun mevsim seçilmesi de önem taşır. Yaz aylarında yapılması önerilmez. Tedavi sonucu cilt üzerinde lekelenmeler, güneşin zararlı ışınları doğrultusunda zarara uğrayabilir ve süreç uzayabilmektedir. Bu nedenle, varisin tedavi sürecinin kış aylarında yapılması uzmanlar tarafından önerilmektedir. Varisten korunmak adına; aktif bir hayat, düzenli spor yapma; yürüyüş, yüzme vb. sporlar, uzun süre ayakta kalmamak, akşamları ayakları yukarı doğru kaldırarak kan akışını düzenlemek, aşırı kilo almamak-herkesin ideal kilosunda olması tüm hastalıklar açısından oldukça önemlidir.